Case Study

អត្ថបទដោយ៖ កញ្ញា វន ស្រីមុំ, មន្រ្តីសម្របសម្រួលសហគមន៍ ពិនិត្យ និងកែសម្រួលដោយ៖ លោក ឡោម ស៊ីណាត, មន្រ្តីគម្រោង ព្រៃលិចទឹកប្រមាណ ៨៥០ ហិចតា ក្នុងចំណោមផ្ទៃដីប្រមាណ ២,៣០០ហិចតា នៅក្នុងឃុំដានរុន  ស្រុកសូទ្រនិគម ខេត្តសៀមរាប កំពុងរងការបំផ្លាញយ៉ាងអានាធិបតេយ្យ ពីប្រជាពលរដ្ឋក្នុងឃុំ និងមកពីឃុំជិតខាងគឺ  ឃុំកំពង់ឃ្លាំង ប្រមាណ ១០០ គ្រួសារ បានកាប់រានឈូសឆាយយកដីធ្វើស្រែប្រាំង និងធ្វើចំការសណ្ដែក ជាពិសេសយកធ្វើជាដីកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួន និងបង្កអោយមានភ្លើងឆេះព្រៃថែមទៀត។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ បទល្មើសនេសាទ ក៏កើតមានយ៉ាងអានាធិបតេយ្យផងដែរ នៅក្នុងឃុំនេះ។  បន្ទាប់ពីទទួលបានព័ត៌មានបឋមពីតំណាងសហគមន៍រស់នៅឃុំដានរុនរួចមក លើបញ្ហាកាប់រានព្រៃលិចទឹក និងភ្លើងឆេះព្រៃ ទើបនៅថ្ងៃទី០៦ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥ ក្រុមការងាររបស់អង្គការសម្ព័ន្ធភាពដើម្បីអភិរក្សធនធានជលផល (FACT) សហការជាមួយនឹងប្រធានបណ្តាញប្រជានេសាទប្រចាំខេត្តសៀមរាប និងគណៈកម្មការសហគមន៍នេសាទ សរុបចំនួន ៤ នាក់ បានធ្វើការចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវប្រមូលព័ត៌មានលើករណីកាប់ព្រៃលិចទឹកក្នុងឃុំដានរុន ស្រុកសូទ្រនិគម ខេត្តសៀមរាប ដើម្បីអោយបានដឹងពីមូលហេតុជាក់លាក់លើទំហំ ទីតាំង និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ។ ជាក់ស្តែងក្រុមការងារ បានជួបប្រទះនិងប្រមូលបានព័ត៌មាននៃការកាប់រានដីព្រៃលិចទឹកសរុបប្រមាណ ៨៥០ ហិចតា ដែលបណ្តាលមកពីភ្លើងឆេះព្រៃ និងការកាប់រានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ១០០ គ្រួសារ ដែលរស់នៅក្នុងឃុំ និងឃុំជិតខាង ដើម្បីយកដីធើ្វកម្មសិទ្ធ សម្រាប់ធ្វើស្រែប្រាំង និងចំការសណ្តែក។ មិនតែប៉ណ្ណោះក្នុងប្លង់ដីដែលកាប់រានឈូសឆាយរួចហើយនោះ ពួកគាត់បានជីកស្រះបន្ថែមប្រមាណជាង៣០០ ស្រះ ដែលមានទំហំបណ្តាយប្រហែល ៣០ម៉ែត្រ ទទឹង ២០ ម៉ែត្រ និងជម្រៅ ៣ទៅ៥ ម៉ែត្រ  ដោយក្នុងមួយប្លង់ៗប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវបង់លុយចាប់ពី […]

អត្ថបទដោយ៖ កញ្ញា វន ស្រីមុំ, មន្រ្តីសម្របសម្រួលសហគមន៍ ពិនិត្យ និងកែសម្រួលដោយ៖ លោក ឡោម ស៊ីណាត, មន្រ្តីគម្រោង   ផ្ទៃដីព្រៃលិចទឹកក្នុងភូមិអន្លង់សណរ ឃុំអន្លង់សំណរ ស្រុកជីក្រែង ខេត្តសៀមរាប ប្រមាណ ៥៦ ហិតា ត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកមានលុយ មានអំណាច ក្នុងភូមិ និងមកពីភូមិជិតខាងជាង ៣០ គ្រួសារ កាប់ និងដុតរានយកដីជាកម្មសិទ្ធិ សម្រាប់ធ្វើស្រែប្រាំង ព្រមទាំងមានបទល្មើសនេសាទ ដោយប្រើឧបករណ៍ឆ្នុករួមផ្សំអំពូលភ្លើង និងលូស្បៃមុងរាប់រយកន្លែង ពាសពេញមាត់បឹងទន្លេសាបនៅក្នុងទឹកដីភូមិស្ទឹងជ្រៅ ឃុំអន្លង់សំណរ។ ប្រភពពីគណៈកម្មការសហគមន៍នេសាទ និងតំណាងប្រជាពលរដ្ឋក្នុងឃុំអន្លង់សំណរ បានរៀបរាប់ប្រាប់ថានៅក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ធនធានធម្មជាតិ និងជីវៈចម្រុះ ជាពិសេសព្រៃលិចទឹកកំពុងរងការបំផ្លិចបំផ្លាញយ៉ាងអានាធិបតេយ្យ។ ដោយមើលឃើញពីបញ្ហាទាំងអស់នេះកំពុងកើតមានឡើង និងស្វែងរកការអន្តរាគមន៍ពីគ្រប់អ្នកពាក់ព័ន្ធ ទើបអង្គការសម្ព័ន្ធភាពដើម្បីអភិរក្សធានធានជលផល បានសហការជាមួយប្រធានបណ្តាញប្រជានេសាទខេត្តសៀម និងគណៈកម្មការសហគមន៍នេសាទ ចុះសិក្សាប្រមូលព័ត៌មានទាក់ទង និងការកាប់ព្រៃលិចទឹក និងការប្រព្រឹត្តិបទល្មើសនេសាទខាងលើនេះ កាលពីថ្ងៃទី ០៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៥។ ជាលទ្ធផល ក្រុមការងារបានចុះទៅប្រមូលព័ត៌មាននៅកន្លែងកើតហេតុផ្ទាល់ និងសាកសួរព័ត៌មានពីប្រជាពលរដ្ឋ បានប៉ាន់ប្រមាណឃើញថាដីព្រៃលិចទឹកប្រមាណ ៥៦ ហិចតា ក្នុងចំណោមផ្ទៃដីលិចទឹកសរុប ២,២៨៨ ហិចតា ត្រូវរងការកាប់រាន និងដុតបំផ្លាញ ដោយប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ៣០ គ្រួសារ មកពីភូមិអន្លង់សំណរ និងភូមិពាក់ព័ន្ធ ក្នុងឃុំអន្លង់សំណរ កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០១៥ យកដីជាកម្មសិទ្ធិ សម្រាប់ធ្វើស្រែប្រាំង។ ការកាប់រានដីព្រៃលិចទឹកនេះកើតមានចំនួន ៥ កន្លែងផ្សេងគ្នា គឺ  នៅចំណុចតាពាម បានកាប់រាន […]

អត្ថបទដោយ៖ លោក ម៉ន រ៉ាវី, មន្រ្តីសម្របសម្រួលសហគមន៍ ពិនិត្យ និងកែសម្រួលដោយ៖ លោក ឡោម ស៊ីណាត, មន្រ្តីគម្រោង   ផ្ទៃដីព្រៃលិចទឹកចំនួន ១,២៦២ ហិតា ក្នុងចំណោមផ្ទៃដីប្រមាណ ៣,២៩៦ ហិតា ក្នុងឃុំចំណារក្រោម ស្រុកស្ទោង ខេត្តកំពង់ធំ ត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកមានលុយ មានអំណាចប្រមាណ ៣០៦គ្រួសារ មកពី ៥ ភូមិ ក្នុងឃុំចំណារក្រោម និងមកពីខេត្តសៀមរាប បានកាប់រានយកដីធ្វើកម្មសិទ្ធិ សម្រាបធ្វើស្រែប្រាំង ដោយមាន ការបើកដៃពីសំណាក់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានភូមិ ឃុំ ស្រុក ខេត្ត ជំនាញពាក់ព័ន្ធមួយចំនួន ចាប់ពីឆ្នាំ២០១២ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៥នេះ។ តាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់អាជ្ញាធរឃុំ និងគណៈកម្មការសហគមន៍នេសាទ បានរៀបរាប់ថា ជារៀងរាល់ឆ្នាំប្រជាពលរដ្ឋនៅឃុំចំណាក្រោមរស់នៅជាប់នឹងបឹងទន្លេសាបចំនួន ៥ ភូមិ មានភូមិស្រីរងឹត សំពណ៌ ស្វាយអៀរ ចំណាក់ ជីអាប់ និងស្ពានគ្រង និងគ្រួសារអ្នកមានមួយគ្រួសារមកពីខេត្តសៀមរាប បាននាំគ្នាកាប់រាននិងដុតបំផ្លាញព្រៃលិចទឹក នៅក្នុងតំបន់២និងតំបន់៣ យ៉ាងអានាធិបតេយ្យ ដើម្បីយកដីធ្វើកសិកម្ម ធ្វើស្រែប្រាំង ដែលបណ្តាលអោយមានការបាត់បង់នូវជីវៈចម្រុះ ជម្រកត្រី និងសត្វ ខូចបរិស្ថាន ជាពិកត្តាធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់គ្រួសារក្រីក្រ ជាពិសេសស្រ្តីមេម៉ាយ ដែលពឹងផ្អែកតែលើមុខរបរនេសាទមួយមុខ និងគ្មានលទ្ធភាពទៅនេសាទនៅទីឆ្ងាយបាន។ ដោយមើលឃើញពីបញ្ហាទាំងអស់នេះហើយ ទើបបណ្តាញប្រជានេសាទថ្នាក់ខេត្ត និងសហគមន៍នេសាទ ព្រមទាំងអង្គការសម្ព័ន្ធភាពដើម្បីអភិរក្សធនធានជលផល (FACT) បានសហការ និងសម្របសម្រួល ចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវប្រមូលព័ត៌មានពីទំហំនៃការបាត់បង់ព្រៃលិចទឹក និងអ្នកពាក់ព័ន្ធនានា នៅក្នុងឃុំចំណារក្រោមនេះ ដើម្បីស្វែងរកការអន្តរាគមន៍ និងចាត់វិធានការដោះស្រាយពីអ្នកមានកាតព្វកិច្ច។ការចុះសិក្សាប្រមូលព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃទី ០៤ […]

Texted by: Mrs. Nou Sarim (Community Facilitator) Checked and edited by: Mr. Lorm Sinath (Project Officer) Illegal fishing in Thnoat Chum commune, Baray district, Kampong province have been decreased. Eight offenders were instructed to clarify on electro-fishing in conservation area on the 25th June 2015 and confiscated electro-fishing materials and contracted to stop their activities.

23 hectares out of 1,800 hectares of Srange filed and flooded forest in Por Treay Commune, Puok District, Siem Reap Province had been cleared by farmers from Mok Pen and Por Treay commune in order for dry rice cultivation. The case have been stopped by  all authorities and relevant experts to keep this area for fish habitat and for breeding ground and also for public and small scale family fishing area, through advocated in public forum on 24th February 2015 […]

Prepared by:Mr. Huot Sinat Mrs. Norng Lim Heang, 43 years old, she was chairwoman of community based organization (CBO) in Nesat Village, Chroy Svay Commune, Sre ambel District, Koh Kong Province. Nowadays, she has become commune development committee; she also has become Chief of CBO and gender focal point at provincial level of fisheries action coalition team (FACT) organization through funded by FORUMSYD. In Currently status, she has led the local community to complete some activities in the community such […]

 ឃុំអន្សាចំបក់គឺជាឃុំមួយក្នុងចំណោមឃុំទាំង១១ នៃ ស្រុក ក្រគរ ខេត្តពោធិសាត់ មានព្រំប្រទល់ ខាងកើត ជាប់ឃុំក្រពាំងចាន់ ស្រុកបរិបូរ  ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង  ខាងលិចជាប់ឃុំក្យាលត្រាច  ស្រុកក្រគរ ខេត្តពោធិសាត់ ខាងត្យូងជាប់ឃុំ ឈើតុម ស្រុកគ្ររ ខេត្តពោធិសាត់ និងខាងជើងជាប់និងបឹង។ ឃុំអន្សាចំបក់មានប្រជាជនរស់នៅ ១៥១៥គ្រួសារ  មនុស្សរាយ៧១៨៦នាក់ ស្រី ៣៧៩៧នាក់ ហើយប្រជាជនមានមុខរបរ ជាអ្នកធ្វើស្រែ និងការនេសាទត្រី ក្រៅពីមុខរបរទាំងនេះពួកគាត់ធ្វើជាកម្មករឲ្យក្រុម ហ៊ុនចិន ដាំដំឡូង សំរាប់ចិញ្ចឹមជីវិត បន្ទាប់បន្សម ។តាមប្រសាសន៏ លោក ងឹម សុផល ដែលជាជំទប់ទី១ នៃឃុំអន្សាចំបក់ បានឲ្យដឹងថា ដោយសាការមើលឃើញ មានបញ្ហាការលំបាករបស់ ប្រជាជនបែបនេះហើយទើប នៅថ្ងៃទី២៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១០ មានអង្គការ  ADB បានជួយផ្តល់គំរោង ជាបន្ត បន្ទាប់ជាច្រើន ដូចជា គំរោង ហេដ្ធារចនាសម្ពន្ធ័គំរោងបង្គើនជីវភាព ការចិញ្ចឹម ជ្រូក  មាន់ ប្រពន្ធ័ភ្លើង សូលែរ ព្រមទាំងបានសាងសងរោងតំម្យាញក្រមារដែលអស់ទឹកប្រាក់ចំនួន៧៣០០ដុល្លារ សំរាប់ រកប្រាក់ចំណូល ចូលក្នុងសហគមន៏ ។លោកបានបន្តទៀតថា ក្នុងចំណោមគំរោងដែល ADBបានផ្តល់ ឲ្យទាំងអស់មានតែ មួយគំរោងប៉ុណ្ណាះដែលទទួលបានជោគជ័យជាងគេ គឺគំរោងតំម្យាញក្រម៉ារ ។ទាំងនេះក៏មកពីការខិតខំជួយជំរុញបន្ថែមពីអង្គការដៃគូរជា ច្រើនដូចជាអង្គការ FACTជាដើមលោកបានថាគំរោងនេះបានជួយបង្កើនដល់ជីវភាពរបស់ ប្រនេសាទបាន ច្រើន ជាពិសេសស្រ្តី ក្នុងឃុំគំរោងនេះបានជួយកាត់ បន្ថយភាព ក្រីក្រ ការចេញធ្វើចំណាកស្រុក ព្រមទាំងជួយកាត់បន្ថយពីការជំពាក់បំណូល  បានមួយចំនួនធំ ។ […]

ឃុំកោះជីវាំងជាឃុំមួយស្ថិតក្នុងស្រុកឯកភ្នំខេត្តបាត់ដំបងដែលជាប់និងដងស្ទឹងសង្កែរនៅតំបន់ដាច់ស្រយាលគឺប្រជាជនរស់ផ្ទៈបណ្តែតទឹកដោយមានប្រជាជនសរុប២៣២០ គ្រួសារមនុស្សរាយ១១៧៤៨នាក់ ស្រី ៥៩៣៦នាក់ ប្រជាជននៅទីនោះអ្នកប្រកបមុខរបរជានេសាទ ៦០% អ្នកលក់ដូរនិងរត្ន័ទូកដរ ១៥% នៅសល់ ១៥%ធ្វើកម្មករសំណង់ផៀងៗ ។មានផ្ទៃដីព្រៃលិចទឹកចំនួន ១៩៨០៥ K  m ស្ថានភាពប្រជាជន ទីនោះ  ៦%ជា គ្រួសារក្រីក្រ  ២០%ជាគ្រួសារមធ្យម  ១០%ជាគ្រួសារ បង្គួរ  ។ ការជួបពិភាក្សាជាមួយលោកមេឃុំអំពីគំរោងADB គម្រោង អេ ឌី បី មានទឹកប្រាក់សរុបចំនួន  ២៤៧.៩៣៦ ដុល្លា រយៈពេល៣ ឆ្នាំ ចាប់ឆ្នាំ២០០៨ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១០ មានគំរោងបឹងទន្លេសាប(ADB) ផ្តល់អោយ តាមរយៈឃុំ ដោយមានសកម្មភាពដូចជាៈ  ១. ការផ្តល់ពូជសត្វអោយប្រជានេសាទចឹញ្ចឹមតាមគ្រួសារ(មាន  ជ្រូក  មាន់  ត្រី អន្ទុង់) ២. ផ្តល់សំភារៈអោយសហគមន៍នេសាទតាមភូមិនិមួយៗ (កាណូត  កែវឆ្លុៈ សំរាប់ចុៈល្បាតដែនសហគមន៍ ។ ៣. ហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ័ ។ តាមប្រសាសន៍របស់លោកប៊ុន បេង មេឃុំកោៈបានបញ្ជាក់ថាគំរោងរបស់ ADB នេះបានទទួល ជោគជ័យ ៦០% ទាំងការផ្តល់សមាជិកខ្ចីចឹញ្ចឹមសត្វ ទាំងជួយផ្តល់សំភារះអោយទៅសហគមន៍នេសាទ និងហដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ័ផងដែរ ធ្វើអោយប្រជាជនមានប្រាក់ចំណូលនៅតាមគ្រួសារតាមរយៈការចឹញ្ចឹមសត្វ និងកាត់បន្ថយការធ្វើនេសាទខុសច្បាប់ ។ លោកបានបន្តទៀតថាដែលមិនបានទទួលជោគជ័យនោះមកពីគ្រួសារខ្លះគ្មានចំណេះដឹងគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការចឹញ្ចឹម ចំពោះអង្គការដែលផ្តល់សត្វអោយពុំផ្តល់បចេ្ចកទេស ដល់អ្នកចឹញ្ចឹមបានត្រឹមត្រូវ ។ម្យ៉ាងវិញទៀតទាក់ទង ទៅនិងជីវភាពរស់របស់ពួកគាត់ផងដែរ ។ យោងតាមប្រសាសន៍របស់លោកគុយអានជាក្រុមប្រឹក្សាឃុំគាត់បញ្ជាក់បន្ថែមទាក់ទៅគំរោងនេះវា មិនបានទទួលជោគជ័យ ៦% នោះទេ មូលហេតុការផ្តល់អោយសមាជិកខ្ចីបានតែ២០០គ្រួសារប៉ុណោះ អ្នកផ្សេងទៀតពុំបានទទួលឡើយធ្វើអោយប្រជាជនផ្សេងៗទៀតពុំមានការសប្បាយ ចិត្តឡើយដោយសារការផ្តល់ពុំមានតល្លាភាព។ ការសនិដ្ឋានៈ […]

Since many years, Trapaing Phlong Lake where situated in Keo Por Commune of Pouk District, Siem Reap Province has been the fishing area of villagers. Yet the last few years, because of illegal fishing and pumping the fisheries have faced the devastation. Seeing the illegal fishing and impacts, on 16th October 2012, Commune-Based Organizations (CBOs) agreed to conduct an advocacy campaign to request to conserve the significant lake where it’s the main source for income generation in the commune. With […]